Կարճաժամկետ քաղաքական դիվիդենտ շահելու Փաշինյանի մոլուցքը կարող է Հայաստանին արժենալ 1,5 մլրդ դոլար

«Վոլնորթ» ընկերությունը ներդրում է կատարել ՀՀ-ում՝ ԶՊՄԿ-ում, ընդ որում, ներդրում անելու պահին ակնկալիք ուներ, որ ունի որոշակի գործընկերների շրջանակ՝ հաշվի առնելով, որ ԶՊՄԿ-ն ՓԲԸ է, որ եթե բաժնետերերից որևէ մեկը կցանկանա դուրս գտալ, ապա կկարողանա իր բաժնի մասնակցությունն ավելացնել, բայց արդյունքում ունենք իրավիճակ, որ պետությունը միջամտում է ներդրումների գործընթացին։ Այս մասին «Փաստինֆո»-ի հետ զրույցում ասաց Walnort Finance Ltd․-ի իրավաբանական թիմի անդամ, փաստաբան Արամ Օրբելյանը՝ անդրադառնալով «Վոլնորթ Լիմիթեդ»-ի կողմից Հայաստանին ներկայացված փոխհատուցման պահանջին։
Հիշեցնենք, որ Վոլնորթը Ներդրումային վեճերի կարգավորման միջազգային կենտրոնին (ICSID) ներկայացված արբիտրաժային բողոքով հիմնավորվում է, որ Հայաստանը պատասխանատու է ավելի քան 1.5 միլիարդ ԱՄՆ դոլարի վնասների համար։
Արամ Օրբելյանը նշում է՝ նշված գումարը նախնական հաշվարկների արդյունք է, իրականում պատճառված վնասն ավելին է։
Խնդիրն այն է, որ ընկերությունն այս պահին փաստացի զրկված է իր ողջ ներդրումներից, կառավարությունը միջամտել է ներդրումներին՝ խախտելով հայ-կիպրոսական երկկողմանի ներդրումների պաշտպանության պայմանագրով սահմանված մի շարք իրավունքները, ինչի հետևանքով ընկերությունը զրկված է իր ներդրումից՝ չկարողացավ ավելացնել իր մասնաբաժինը, ինչի իրավունքն ուներ և այդ մասնաբաժինը «տարօրինակ» հանգամանքներում և անհասկանալի գնով օտարվել է երրորդ անձի, որն էլ իր հերթին նվիրել է մասնաբաժինը կառավարությանը, Օրբելյանը հիշեցնում է՝ դրան նախորդել է կառավարության ներկայացուցիչների՝ «ԶՊՄԿ-ն ժողովրդին մուրճի միջոցով վերադարձնելու » գործընթացը։ Անհասկանալի հանգամանքներում բաժնեմասի օտարումից զատ ոչ թափանցիկ, ոչ պարզ և այլ անձանց վերաբերյալ քրեական գործով արգելանք է դրվել հաշիվների վրա, ինչով էլ հնարավորություն չի տրվում կառավարելու ընկերության 12,5 տոկոսը։
Մինչ արբիտրաժային հայց ներկայացնելը կառավարության հետ բանակցելու փորձեր եղել են, սակայն ապարդյուն, հաջորդիվ՝ արբիտրաժային գործընթաց սկսելու վերաբերյալ տեղեկացվել է, նիստ է եղել, սակայն որևէ իրական քայլ՝ բանակցելու չի եղել, կառավարությունից հեռակա ինչ-որ պատասխան է ստացվել, թե իրենք չեն վախենում, չպետք է վախենան և այլն։ Օրբելյանի դիտարկմամբ՝ կարճաժամկետ քաղաքական դիվիդենտ շահելու համար ՀՀ-ին կոնկրետ մեծ վնաս է հասցվում։
Արբիտրաժային հայցի քննության արդյունքում որոշումը, փաստաբանը լիահույս է, որ կառավարությունը կամավոր կկատարի, սակայն մինչ որոշման հասնելը միշտ էլ կա հաշտությամբ հասնելու հնարավորություն, առաջարկի դեպքում՝ կքննարկվի։ Հաշվի առնելով հարցի իրավական բարդությունը՝ փաստաբանը կանխատեսում է, որ գործընթացը կտևի մոտ երկու տարի։
«Փաստակազմն ավելի քան բավարար է, մինչև հայցի մուտքագրումը նյութ էինք ավելացնում, որովհետև դրանից երկու օր առաջ կրկին ինչ-որ հայտարարություններ էր, մուրճով նկարներ, խոսք էր գնում ազգայնացման մասին, այսինքն՝ որքան էլ փորձեն ասել, թե ազգայնացում չէ, դա չի համապատասխանում կառավարության ներկայացուցիչների կողմից հստակ և աներկբա հայտարարությունների լույսի ներքո»,- ասաց փաստաբանը։
ԶՊՄԿ բաժնեմասը խլելու վերաբերյալ «տարօրինակ» գործընթացն ինքնին պետական ռեկետի օրինա՞կ չէ՝ Օրբելյանը հարցին ի պատասխան նշում է, որ պետության մասնակից դառնալու ողջ պատմությունը հենց հայցի կտորի հիմքն է, որովհետև վեճը ոչ թե բաժնետերերի, այլ՝ ընկերության և պետության միջև է, ՀՀ-ն ուղղակիորեն միջամտություն է իրականացրել, ինչը հիմնավորվում է։
Աղբյուր՝ Փաստինֆո
Հեղինակ՝ Իզաբել Սահակյան