«Մյուս տղա» նրան են ասում, որին լուրջ առաջնորդ չեն համարում

ԱՄՆ նախկին նախագահ Դոնալդ Թրամփը, անդրադառնալով հայ-ադրբեջանական հակամարտությանը, Ալիևին բնորոշել է որպես «22 տարի ղեկավարող նախագահ», իսկ Փաշինյանի մասին ասել․ «մյուս տղան, հիանալի տղա էր»։
Այս ձևակերպումն ակնհայտորեն քննարկումների տեղիք տվեց Հայաստանում․ արդյոք Թրամփը պարզապես մոռացե՞լ է Փաշինյանի անունը, թե՞ նրան չի ընկալում որպես լուրջ առաջնորդ։
Իշխանական շրջանակում «մյուս տղան» բնորոշումը փորձում են ներկայացնել որպես հիշողության խնդիր կամ խոսքի ոճական տարօրինակություն։ Սակայն որքան էլ աչք փակենք, Ալիևի նկատմամբ կիրառված «ուժեղ առաջնորդ» շեշտադրումը ունի հստակ քաղաքական ենթատեքստ։ Թրամփը հատուկ ընդգծեց Ալիևի «22 տարվա ղեկավարման» փաստը՝ նրան ներկայացնելով որպես հաստատված, կայուն և երկարաժամկետ առաջնորդի։ Փաշինյանի դեպքում նման շեշտադրում չկար․ նա հիշատակվեց որպես երկրորդական դերակատար՝ առանց պաշտոնական տիտղոսի։ «Մյուս տղա» նրան են ասում, ում լուրջ առաջնորդ չեն համարում։ Սա ցավով եմ ասում, որովհետև «մյուս տղան» հանդես է գալիս Հայաստանի անունից։ Մակերեսային դիտարկմամբ կարելի է ասել՝ Թրամփը պարզապես մոռացել է Փաշինյանի անունը։ Բայց խորքային դիտարկմամբ՝ ԱՄՆ նախագահը Փաշինյանին չի տեսնում որպես լիարժեք ու ազդեցիկ առաջնորդ։ Սա բացահայտում է նաև միջազգային ընկալումների տարբերությունը Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների միջև։
Այս իրավիճակը հիշեցնում է Օվալաձև սենյակում Թրամփ–Զելենսկի հանդիպումը, երբ Թրամփը, արձագանքելով Ուկրաինայի նախագահի «հոխորտանքներին», մատնանշեց, որ նա պետք է հաշվի առնի իր կարգավիճակը։ Այստեղ էլ նույն պատկերն է․ Փաշինյանը առաջնորդվում է պարտվածի կարգավիճակից, և նրան բավարարում է, որ Հայաստանը անվանեն նույնիսկ Ալբանիա, կամ իր անունը չհիշատակեն, և իրեն պարզապես կոչեն «մյուս տղա»։
Ղեկավարի նկատմամբ հարգանքը, թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին դաշտում, մեծապես կախված է նրանից՝ որքանով է նա ի ցույց դնում պետության շահերը։ Որևէ լուրջ առաջնորդի դուր չի գա այն գործընկերը, որը սեփական երկիրը չի պաշտպանում կամ նույնիսկ չի սիրում այն։ Սա հարվածում է նաև վստահությանը․ եթե ղեկավարը իր ժողովրդի ու երկրի հանդեպ չի դրսևորում հավատարմություն, ապա ինչպե՞ս կարող են դրսից նրան լուրջ ընդունել ու վստահել։
Այսպիսով, Թրամփի խոսքերը ոչ միայն ցույց են տալիս, որ նա Փաշինյանին լուրջ քաղաքական գործիչ չի համարում, այլև մատնանշում են վտանգավոր իրողությունը․ միջազգային խաղացողները հստակ տեսնում են, որ Հայաստանի ներկայիս ղեկավարը չունի իր երկրի շահերը պաշտպանողի կեցվածք։
Հասմիկ Բաբաջանյան
«Հրապարակ օրաթերթ»