Միրզոյանը Մոսկվայում է, ռուս միջնորդը՝ Բաքվում. Մոսկվան սլաքներ է ստուգում

ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ռուսաստանցի համանախագահ Իգոր Խովաևը Բաքվում է, որտեղ հանդիպել է Ադրբեջանի արտգործնախարար Ջեյհուն Բայրամովի հետ: Իգոր Խովաևը նախկին փոխնախագահին` Իգոր Պոպովին փոխարինել է անցած հուլիսին: Այսօր նա նշել է, թե իր այցը Բաքու ճանաչողական բնույթ է կրում: Երևան կատարելիք այցի մասին չի հաղորդվում:

Ըստ Ադրբեջանի արտգործնախարարության, կողմերը քննարկել են Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև հարաբերությունների կարգավորման հեռանկարը: «Արտգործնախարար Բայրամովը Խովաևին տեղեկություններ է ներկայացրել տարածաշրջանային իրավիճակի և այն քայլերի վերաբերյալ, որոնք ձեռնարկում է ադրբեջանական կողմը ետկոնֆլիկտային փուլում: Նա նաև պատմել է Հայաստանի հետ հարաբերությունների կարգավորման հնարավորությունների մասին, որոնք հիմնված պետք է լինեն միջազգային իրավունքի սկզբունքի վրա», - հաղորդում է Ադրբեջանի արտգործնախարարությունը, հավելելով` Բայրամովն ընդգծել է, որ ռևանշիստական քաղաքականությունը հեռանկար չունի: Ըստ հաղորդագրության, կողմերը նաև քննարկել են ղարաբաղյան վերջին պատերազմից հետո ձեռք բերված եռակողմ պայմանավորվածությունների կատարման ընթացքը, և վստահության ամրապնդող միջոցառումների իրագործումը:

Այսօր Մոսկվայում է Հայաստանի ԱԳ նախարար Արարատ Միրզոյանը, որը արդեն հանդիպել է ռուս գործընկերոջ` Սերգեյ Լավրովի հետ: Սա Միրզոյանի առաջին աշխատանքային այցն է արտգործնախարարի պաշտոնը ստանձնելուց հետո։ Այցին ընդառաջ Ռուսաստանի ԱԳՆ-ն ծավալուն տեղեկանք է հրապարակել, որում այսօրվա հանդիպման օրակարգն էր, Հայաստանի և Ռուսաստանի ղեկավարների, ինչպես նաև բարձրաստիճան պաշտոնյաների վերջին երկու տարիների հանդիպումների և շփումների ամբողջական ցանկը, Հայաստանում ռուսական ընկերությունների ցանկն ու ներդրումների ծավալը։

ՌԴ-ի ԱԳՆ-ի տարածած փաստաթղթում, մասնավորապես ասված է, որ այսօրվա բանակցությունների առանցքային թեման Լեռնային Ղարաբաղի հարցով Ռուսաստանի, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարների 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ի և 2021 թվականի հունվարի 11-ի պայմանավորվածությունների կատարման ընթացքն է՝ ներառյալ հումանիտար հարցերը և Հարավային Կովկասում տնտեսական և տրանսպորտային կապերի ապաշրջափակումը։ Տարածած տեղեկանքում նշված է նաև, որ Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինը և Հայաստանի վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն անցած տարի 66 անգամ խոսել են հեռախոսով, իսկ այս տարի 3 անգամ հանդիպել են և 14 հեռախոսազրույց են ունեցել։ Նշվում է նաև, որ Հայաստանում ռուսական ներդրումների ծավալը կազմում է մոտ 2,1 մլրդ դոլար՝ ընդհանուր ներդրումների 40 տոկոսը։

Լավրով-Միրզոյան հանդիպմանն ընդառաջ Մոսկվան հայտնում է նաև, որ անցած տարի համավարակի պայմաններում ֆիզիկական անձինք Ռուսաստանից Հայաստան են փոխանցել շուրջ 829 մլն դոլար։ Ռուսաստանի արտաքին գործերի նախարարությունը շեշտում է, որ հայ-իրանական և հայ-թուրքական սահմանները վերահսկում են ռուս սահմանապահները։ Երեկ երեկոյան Մոսկվայում Արարատ Միրզոյանը ընթրիք է ունեցել ՀԱՊԿ գլխավոր քարտուղար Ստանիսլավ Զասի հետ։

Այսօր արդեն, Լավրովի հետ հանդիպմանը Արարատ Միրզոյանն ասել է. «Տարածաշրջանում լարված իրավիճակը Բաքվի ապակառուցողական քաղաքականության հետևանք է։ Սա իմ առաջին արտասահմանյան այցն է որպես ԱԳՆ ղեկավար։ Դա պատահական չէ, քանի որ ՌԴ-ն ՀՀ ռազմաքաղաքական դաշնակիցն ու հիմնական տնտեսական գործընկերն է»: Արարատ Միրզոյանը հաստատել է հայկական կողմի՝ Բարեկամության, համագործակցության և փոխադարձ օգնության մասին պայմանագրի շրջանակում հարաբերությունների հետագա զարգացման պատրաստակամությունը։ Ընդգծելով բարձր մակարդակով մշտական շփումները պահպանելու կարևորությունը՝ Միրզոյանը նշել է, որ դա հատկապես կարևոր է արագ փոփոխվող միտումների և իրավիճակի ֆոնին, որը ստեղծվել է ԼՂ-ի դեմ Ադրբեջանի ծավալած 44-օրյա պատերազմի ժամանակ։ «Մեր տարածաշրջանում կայունությունն ու խաղաղությունը մեր ռազմավարությունն է, և մենք պատրաստ ենք այդ ուղղությամբ ակտիվ երկխոսության։ Սակայն տարածաշրջանում պահպանվում է լարված իրավիճակը Ադրբեջանի ապակառուցողական քաղաքականության պատճառով։ Ցանկանում եմ հիշեցնել, որ Բաքուն չի կատարում 2020 թվականի նոյեմբերի 9-ին ՌԴ, Հայաստանի և Ադրբեջանի առաջնորդների կողմից ստորագրված եռակողմ հայտարարության իր պարտավորությունները։ Ավելին, խախտելով միջազգային իրավունքը՝ Ադրբեջանը բացահայտ սադրիչ քայլեր է ձեռնարկում, որոնք ուղիղ ոտնձգություն են ՀՀ ինքնիշխան տարածքի նկատմամբ, ինչի հետ մենք բախվեցինք ս․թ․ մայիսի 12-ին։ Այդ բոլոր գործողություններն ուղեկցվում են շարունակվող հայաֆոբ և ագրեսիվ հայտարարություններով, Ադրբեջանի իշխանության հռետորաբանությամբ։ Բաքուն հրաժարվում է կատարել իր պարտավորությունները, առաջին հերթին, կապված ռազմագերիների և բռնի պահվող անձանց վերադարձի հետ»,-նշել է Արարատ Միրզոյանը։

Իսկ Լավրովը կրկնել է Մոսկվայի դիրքորոշումը Ռուսաստանի Դաշնությունը կոչ է անում ադրբեջանական կողմին ազատել բոլոր ռազմագերիներին առանց որևէ նախապայմանի։ Սակայն, ընդդեմ Հայաստանի տարածքային ամբողջականության Ադրբեջանի ապօրինի գործողությունների՝ Մոսկվան խուսափել է խոսել:

Հայաստանի իշխանությանը, եթե չի հաջողվում դաշնակից Ռուսաստանից ստանալ ընդդեմ Բաքվի փոքր-ինչ խիստ հայտարարություն, ուրեմն՝ հայ-ռուսական հարաբերությունները այն մակարդակին չեն, որում պետք է լինեն:

Միրզոյանի այցը, թեև ճանաչողական է, այնուամենայնիվ, որ դա մեկնարկ է, Մոսկվան կփորձի նրա հետ գալ որոշակի պայմանավորվածությունների գալ, որոնք հնարավոր չէր Միրզոյանի նախորդի դեպքում:

Ինչպես դա կանդրադառնա Հայաստանի ինքնիշխանության պահպանման ու Արցախի ճակատագրի վրա՝ ցույց կտա ժամանակը:

Մետաքսյա Շալունց