Ռուս-ադրբեջանական հարվածներն ու հայկական անգործությունը

ՌԴ պետդումայի պատգամավոր Դմիտրի Սավելևը ադրբեջանական լրատվամիջոցների հետ զրույցում օրեր առաջ ասել է, թե «Հայաստանը պետք է առանց նախապայմանների Լեռնային Ղարաբաղը և 7 շրջանները վերադարձնի Ադրբեջանին»: Հիշեցնենք, որ Դմիտրի Սավելևը և մի քանի ռուս հասարակական-քաղաքական գործիչներ այցելել էին Լալե Թեփեի բարձունքի ադրբեջանական դիրքեր: Արցախի հետ կապված ՌԴ պետդումայի պատգամավոր Դմիտրի Սավելևի հայտարարությունները չեն համապատասխանում ՌԴ-ի պաշտոնական դիրքորոշմանը, ասել է ՌԴ Պետդումայի ԱՊՀ գործերով, եվրասիական ինտեգրման ու հայրենակիցների հետ կապերի կոմիտեի առաջին փոխնախագահ Կոնստանտին Զատուլինը՝ մեկնաբանելով Դմիտրի Սավելևի հայտարարությունը: «Ինչպես Ռուսաստանի, այնպես էլ Հայաստանի խորհրդարանի պատգամավորները բավական չափահաս ու ինքնուրույն մարդիկ են և պետք է պատասխանատու լինեն իրենց հայտարարությունների համար: Ակնհայտ է, որ ֆորմալ առումով ոչ ոք լիազորություն չի տվել պարոն Սավելևին նման հայտարարություններ անելու: Ռուսաստանի պաշտոնական դեմքերի կողմից «Լեռնային Ղարաբաղը և 7 շրջանները առանց նախապայմանների տալու» մասին որևէ այդպիսի բան երբևէ չեմ լսել: Պարոն Սավելևի հայտարարությունները ոչ կոմպետենտ են»,-ասել է Զատուլինը: Նա նշել է, որ Ադրբեջանի հետ հարաբերությունները պետք է զարգացնել, սակայն այսօր ինստիտուցիոնալ տեսանկյունից Հայաստանի և Ռուսաստանի հարաբերությունների մակարդակը մի քանի կարգով ավելի բարձր է, քան Ադրբեջանի հետ. ՌԴ-ն և Հայաստանը ԵԱՏՄ կառույցում ենք, միասին են ՀԱՊԿ-ի շրջանակում: «Ես մտահոգությամբ եմ հետևում Ադրբեջանի ղեկավարության հռետորաբանությանը: Ադրբեջանի հետ մեր հարաբերությունները չպետք է ուղղված լինեն Հայաստանի նկատմամբ մեր դաշնակցային պարտավորություններին դեմ: Ռուսաստանն այսօր հստակ դիրքորոշում ունի այն մասին, որ բանակցությունները շարունակվեն և ոչ մի դեպքում ռազմական գործողությունները չվերսկսվեն: Հրադադարի ռեժիմը մեծ ջանքերի շնորհիվ է ձեռքբերվել»,-հավելել է Զատուլինը: Առհասարակ, Դմիտրի Սավելևի հայտարարությունները նորություն չեն: Նա պարբերաբար, տարիներ շարունակ ադրբեջանական կայքերում հանդես է գալիս նույն ուղերձով՝ «անհրաժեշտ է ազատել Ղարաբաղին հարակից 7 շրջանները» և այլն: Պարզ է, որ նա դրա համար ստանում է «աշխատավարձ»: Երկու տարի առաջ օրինակ Սավելևը հարցազրույցների մեկում էլ ասել էր, Ռուսաստանի և Ադրբեջանի միջև բարեկամական հարաբերությունները միայն զարգանալու են. «Դա ևս մեկ նշանակալից հաստատումն է նրա, որ Ռուսաստանի և Ադրբեջանի միջև բարեկամական հարաբերությունները միայն զարգանալու են, չնայած մեզ գժտեցնելու բոլոր փորձերին»: Ու որքան էլ ռուսաստանցի հայամետ գործիչներ փորձեն «փրկել իրավիճակը», միևնույն է, հանդես եկող Սավելևը Ադրբեջան-Ռուսաստան միջխորհրդարանական բարեկամական խմբի ղեկավար է, ՌԴ Պետդումայի պատգամավոր: Այստեղ առավել կարևոր է հարցը, թե պաշտոնական Երևանն ինչպես է գործում այլոց հետ հայամետ քաղաքականության լոբբինգի հարցում: Այստեղ է որ մենք անելիք ունենք: Սակայն առայժմ, ինչպես Սերժ Սարգսյանի իշխանության օրոք, այնպես էլ հիմա Հայաստանի ԱԳՆ-ն զբաղված է ռուս պաշտոնյաների ու լրագրողների ադրբեջանամետ հայտարարությունները սրբագրելով, ամեն անգամ ներկայացնելով, թե՝ ռուս պաշտոնյան դա չի նկատի ունեցել, կամ՝ ռուս լրագրողը կոմպետենտ չի եղել, չի հասկացել, թե ինչ հարց է տալիս... Եվ այսպես շարունակ: Սա ուղղակի անգործություն է պաշտոնական Երևանի կողմից ու նաև ռուսական հարվածները ծածկելու վտանգավոր փորձեր: Երեկ օրինակ տեսակետ է հայտնել ՀՀ նախկին արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանը, որը Tert.am-ին մեկնաբանել է հայտնի ադրբեջանամետ Ալեքսանդր Դուգինի հայտարարությունը, թե ԼՂ հիմնահարցի բանակցային գործընթացում գոյություն է ունեցել «հինգ շրջանների» փոխանցման մասին պայմանագիր: Դուգինը լրատվամիջոցներից մեկին տված հարցազրույցում նշել էր, որ Լեռնային Ղարաբաղի բանակցային հինգ շրջանների փոխանցման մասին պայմանագիրը գոյություն ունի՝ հավելելով, որ թե՛ հայկական, թե՛ ադրբեջանական և թե՛ ռուսական մամուլում հինգ շրջանների փոխանցման նախագիծը ադեկվատ կերպով չի մեկնաբանվում: «Այդ ինֆորմացիան բացարձակ չի համապատասխանում իրականությանը։ Վերջին տարիների բանակցային գործընթացի բոլոր փուլերի գլխավոր բաղադրիչ է հանդիսացել այն, որ Արցախի կարգավիճակը պետք է որոշի Լեռնային Ղարաբաղի ժողովուրդը պարտադիր միջազգային իրավական ուժ ունեցող կամարտահայտության միջոցով։ Մնացած տարրերն ածանցյալ են։ Հայաստանն այս տարիների ընթացքում բազմիցս է հայտարարել, որ Արցախի ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքի միջազգային ճանաչման իրացման և անվտանգության երաշխավորման հիման վրա հիմնախնդրի խաղաղ կարգավորումն այլընտրանք չունի։ Այլ կարգի մտավարժանքները, մեկնաբանությունները ոչ միայն չեն համապատասխանում իրականությանը, այլ ուղղակի անհեթեթություն են», հակադարձել է Հայաստանի նախկին արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանը։ Իսկ գուցե մերոնք փորձեն հասկանալ, թե ինչու՞ են ռուս-ադրբեջանական հարվածները սկսել այս փուլում այսքան ինտենսիվանալ... Թամար Բագրատունի